"Түлхүүр" өгүүллэг 12

Онгоцны буудал дээр цагдаагийн хувцастай хэдэн хүн хүн хүлээн сууцгаана. Суусаар залхсан бололтой бие биенээрээ тоглон мар мар инээн суутал зорчигдын гарах хаалга нээгдэж хүмүүс гарч эхэллээ. Бүгд дэрхийн босч өлмий дээрээ өндөлзөн хүн харах ч хүлээсэн хүн хараахан гарч ирээгүй байгаа бололтой хоорондоо шивэр авир хийнэ. Хүмүүсийн цуваа тасарч хамгийн сүүлд гар дээрээ цув тохсон өндөр туранхай бүсгүй, хойноос нь махлаг хоёр залуу дагажээ. Мөнөөх бөөгнөрсөн цагдаа нар урдаас нь тосон очиход хойно явсан хоёрын нэг нь түрүүлж ирж гар бариад бүсгүй рүү толгойгоороо заалаа. Бүсгүйд бурхан дутуу үзэсгэлэн заяагаагүй мэт. Цагаахан царайд нь шигтгэсэн мэт уран хамар, ямар ч будаггүй том хар нүд урт сормуус зэрэг нь бүсгүйг тийм гэж хэлэхийн аргагүй үзэсгэлэнтэй харагдуулна. Бүсгүйн нүдэнд гунигийн сүүдэр байсангүй. Бас баярлаж хөөрсөн шинж ч байсангүй. Ямар ч сэтгэлийн хөдөлгөөн гаргахгүй хөшөө шиг царай гарган залуусыг бараадан зогсоно. Үе үе хаалга руу хялалзах нь дахиад хүн гарч ирэх бололтой. Удаа ч үгүй тэргэнцэр дээр суусан хүүг нэг хүн түрсээр гарч ирэхэд бүсгүйн нүдэнд хайр баярын оч гялалзах нь хүн бүхэнд илхэн. Урнааг хүүтэй нь тосохооор ирсэн өвгөн эмнэлэгийн машинтай хүүг нь аван явч харин хайсан хүнээ олж ирсэн Баяраа, Оргил хоёр цагдаагийн хэсэг рүү бүсгүйг авч явлаа. Машин дотор Баяраа бодолд дарагдан байн байн бүсгүй рүү хялмалзах ч өнөөх нь өчүүхэн төдий ч ажиг сэжиггүй урд зам гөлөрнө.
-Хоёулахнаа үлдэх боломж гарвал нэг асуугаад үздэг юм билүү гэхдээ юу ч гэж асуух юм билээ дээ. Чи над дээр шөнө ирсэн үү? Бид хоёр уулзаж байлуу? Энэ чиний дугаар мөн үү? Ер нь дэмий юм байна. Өөрөө юм хэлэхгүй бол дуугай л байх минь гээд мөрөө хачин санаа алдлаа.
Баяраа, Оргил хоёрыг Бээжинд очиход Урнаа тэгтлээ гайхаж цочирдоогүй. Хүлээж байсан хүмүүс нь ирсэн мэт л ханджээ.
-Би бүх хэргээ хүлээх болноо харин хүүгийн минь хагалгаа дуустал жаахан хугацаа өгөөч гэхэд нь Баяраа том толгой гарган шийдвэр гаргаад даргадаа хэрэгтэнг олохгүй араас нь хөөцөлдсөөр байгаа тухай мэдээллэн хоног сунгасаар өнөөдрийг хүргэжээ. Ажлын хариуцлага алдаж байгаадаа баахан шаналавч хүүгээ гээд энэ хүртэл ирчихсэн эхийг хүчээр аваад явах зүрх байсангүй. Эмч бүх аюул холдсон одоо биеийг нь сайжиртал энгийн эмчилгээ хийлгээд явж болно гэсэн хариу өгсөн өдөр Урнаа өөрөө тэдэн рүү яриад нутаг буцаж болох тухайгаа хэлжээ.
Одоо Баяраа, Урнаа хоёулахнаа сэжигтэн, мөрдөн байцаагчийн хувиар нэг өрөөнд сууна. Баяраа асуултаа хаанаас нь эхлэх вэ гэж хэсэг бодосноо тамхиа асааж шуналтай гэгч нь сороод Урнаа руу хартал бүсгүй бидний өмнө мэдэх бүх түүхийг яриад
-Тэр эмч намайг 3 залууг хотоос гаргаад бэлгийн ажил хийхэд болно гэж хэлсэн. Бас эхлэхээсээ өмнө нэг эм өгөөрэй гэсэн. Надад мөнгө хэрэгтэй байсан болохоор би цааш нь лавлаж асууж хүнд төвөг удахыг хүсээгүй юм. Эмчийн яриагаар бол тэднээс нэг төрлийн шинжилгээ авах болохоор санаа зоволтгүй. Чамд хэрэгтэй бүх мөнгийг бид өгнөө гэсэн. Би зурагт радионоос хол байсан болохоор хүн амины хэрэг гарсан тухай юу ч мэдээгүй. Нэг өдөр эмч утасдаад мөнгө чинь бэлэн гэсэн. Тэрнээс хойших явдлыг та мэдэж байгаа шүү дээ. Нэг тамхилаач гээд гараа сунгалаа.
Баяраа ярихыг нь анхааралтай сонсож сууна. Бүсгүйн царайд ямар нэг өөрчлөлт нүдний харцанд өөрлөлт орох эсэхийг тандан харж байснаа хайрцагтай тамхиа сарвайгаад
-Иймэрхүү зүйл болно гэж төсөөлөөгүй хэрэг үү? Манайхан хятад эмчтэй уулзсан гэх газраас чинь хайгаад олоогүй. Тэнд хүн амьдарч байсан гэх ямар ч ул мөр алга. Чиний зуучилж өгсөн гээд байгаа хүнийг манайхан байцаахад эмч хүн хүүд нь тус болж магадгүй гэж бодсноос өөрөөр танихгүй гэсэн. Ажиллаж байсан гэх эмнэлэгт нь очиход ойрын хэдэн жил хятад эмч ирээгүй гэж хэлсэн. Чиний өгсөн ам зургаар хайж байгаа ч одоогоор тийм хүн олдоогүй байна. Одоо та хүн амины хэргийн гол сэжигтэн болчихоод байна шүү дээ гээд Урнааг цоо ширтэхэд тамхины утаа үлээгээд нүдээ сүүмийлгэсэн байсан бүсгүйн нүднээс сэтгэлийн хөдөлгөөнийг нь уншиж чадсангүй6

Read More

"Түлхүүр" өгүүллэг 11

Ажлын цаг дуусаад Баярааг гэр рүүгээ харихаар хаалгаа түгжиж зогстол утас нь жингэнэж эхэллээ. Утсаа авахаар ухаж байгаад түлхүүр утсаа бүгдийг нь унагааж хараал хэлж байгааг нь сонсвол ажил нь урагшгүй байгаа бололтой. Танихгүй дугаар байсанд бүр тавгүйрхэн
-Байна уу гэж архирлаа.
-Задлангийн эмч байна. Та яаралтай наашаа ирэх хэрэгтэй байна. Энд их хачин юм боллоо. Ирэхээр чинь тодорхой тайлбарлаж өгье гээд хариу хэлэхийн завдалгүй тасалчихав. Баяраа алгаа үрчин дуу аялан машин руугаа түргэн түргэн алхлаа. Дотроо яаран яаран нисмээр байгаа ч замын бөглөрөөнд хаагдан дэмий л хараалаа барж явлаа. Бүтэн цаг бөглөрч бөглөрч арайхийн очтол эмч түүнийг өрөөндөө тэсч ядан хүлээж байв.
-Юуны өмнө ийм хариуцлагатай ажил дээр хариуцлагагүй зан гаргасандаа уучлал гуйх хэрэгтэй байх гээд ээрч мууран байгаа эмчийг Баяраа тэвчээр заан харж зогсоно. Толгойн оройгоосоо халзарч яваа энэ хүнийг Нямаа гэдэг. Хямсар нь ихэдчисэн амьтан гэж Баяраа Оргил хоёр харах тоолондоо ам уралдуулан муу ярьдаг ч ажлаа өөлөх юмгүй хийнэ. Иймэрхүү байдалтай байгааг нь Баяраа анх удаа харж байгаа болохоор гол яриандаа орохыг нь хүлээн хөлөө ачиж суулаа.
-Тэр өдөр миний бие үнэхээр тавгүй байсан юм шүү мөрдөгчөө. Тийм болохоор л би тэр шинэ хүний чадварт найдсан юм шүү дээ. Гэтэл “муу хүн зар зарсны дараа өр” гэдэг үг шиг л болчихоод байна. Энэ явдлаас болж гарах аливаа хариуцлагыг бүгдийг нь би хүлээхэд бэлэн байна гээд хөлсөө нь байдгаараа гоожчихсон халзан эмч байн байн энгэрийн халаасаа ухан алчуураар духаа арчина. Толгой гудайлган цаашаа хэсэг алхснаа Баярааг цочтол огцом эргээд
-Мөрдөгчөө, хохирогчид бүгд мэс заслын шинэхэн сорвитой байна. Гэтэл өнөө шинэ эмч намайг задлан шинжилгээ түрүүлж хийсэн юм байх гэж бодсон гэж байгаа юм даа. Арай ч дээ. Дэндүү хариуцлагагүй байгаа юм шүү. Дотор эрхтнүүд нь бүгд сул байсан байна. Нэг ёсондоо аль эрт задлан шинжилгээнд орчихсон байж. Аа бас нэг их сонирхолтой юм байгаа нь гэвэл биенээс нь их хэмжээний нойрсуулагч илэрсэн ч эрхтнүүд нь зүв зүгээр байгаа юм шүү. Тэгэхээр миний дүгнэлт ийм байна. Хохирогчдыг хөнөөсөн шалтгаан нь дотор эрхтнийг нь авах байж. Тэгээд чулуу хөөлгөхийн тулд хамаагүй эрхтнүүд буцаагаад хийчихсэн бололтой. Гэтэл үүнийг л мэдээгүй байна шүү дээ. Арай ч дээ ийм эмч байх уу. Би тэр хүнтэй хариуцлага тооцох болно доо гэж гараа гозогонууллаа.
Баяраа эмчийн ярихыг нүдээ гялалзуулан сонсож сууснаа
-Эрхтний наймаа байхнээ. Миний бодож байснаас шал өөрөөр эргэчихлээ шүү хэмээн духаа илснээ утсаа гарган
-За оройтсон ч гэсэн чухал мэдээ байна. Би ингээд явлаа
-Тэг дээ. Энэ явдлаас үүдэн гарах бүх хариуцлагыг би хүлээнээ хэмээн духныхаа хөлсийг арчсаар үлдлээ.    
-За Оргилоо. Хүний эрхтэн наймааны хэрэг болж таарлаа. Энэ хэргийг ганцхан Урнаа хийсэн ч биш болоод явчихлаа шүү. Урнааг яг хаашаа явсан хэзээ эргэж болохыг судаж мэдсэн үү?
-Тиймээ дараа. Бээжингийн нэг эмнэлэгт байгаа гэнэ. Хүүхэд нь цусны хавдартай болохоор гадагшаа явж эмчлүүлэх зайлшгүй шаардлагатай . Гэхдээ эмчилгээнд багаар бодоход 100 сая хэрэгтэй. Саяхныг хүртэл Урнаа мөнгө хайж байсан ч хүүгийн аав нь ирж мөнгө өгөхөөр боллоо гээд бөөн баяр байсан гэж хашааных нь өвгөн ярьсан. Хэзээ ирэх талаараа юм хэлээгүй байна. эргэж ирэх билет ч захиалаагүй байна.  Хуучин нөхөртэй нь уулзаж байцаалт авсан. Гэхдээ Урнаатай уулзаагүй хэдэн жил болж байгаа гэнэ. Хүүхдээ тийм өвчтэй байсныг сонсоод нүдээ ч цавчлахгүй
-Тэр бузар авгайгаас тийм л юм гарна л даа гэж байна лээ. Тэгэхээр ааваас нь мөнгө авсан гэдэг худлаа боллоо.
-Маргааш Бээжин явах билет захиал. Хурдал.

Read More

"Түлхүүр" өгүүллэг 10

Оргилын олж ирсэн үнэмлэхний хуулбарын хаягтай утасны эзний хаягийг тулгаж үзтэл таарсангүй. Ямар ч байсан утасны эзэнтэй уулзах хэрэгтэй гэж бодоод мөнөөх дугаар руу залгатал Таны залгасан дугаар холбогдох боломжгүй байна. Та түр хүлээгээд дахин залгана уу гэсэн оператор хүүхний танил дуу гараад тасарлаа. Юу гэж эхлэхээ мэдэхгүй байсан Баяраа ийм хариу сонсоод дотроо хальт баярлах шиг. Оргил руу утасдаж иргэний үнэмлэхэн дээрх хаягийг шалгуулахаар болоод өөрөө утасны эзнийх рүү хөдөллөө. Хороон дээрээс нь очоод лавлатал тодорхой оршин суугаа хаяггүй хүмүүсийг дэнжийн задгай гэж явдаг байсан. Одоо тийм хаяг тийм газар ч байхгүй гээд эрлийг нь мухардуулчихав. Оргил руу залган юу болсныг нь асуутал
-Хаягаар нь очсон. Хашаанд нь байдаг өвгөн эзэн нь гэж нэг бүсгүй байдаг. Саяхан хүүхдээ аваад гадагшаа явсан. Хүү нь их бие муутай болохоор эмчилгээнд явсан гэнэ гэхэд Баяраад холбогдох боломжгүй байсан үл таних утасны дугаар санаанд нь орж дотор нь зарсхийлээ.
-Наад бүсгүйхээ талаар мэдээллийг цуглуулаад ажил дээр хүрээд ир.
-Ойлголоо гээд утас тасарлаа. Баяраа бодол болон хэсэг сууснаа яаравчлан хөдөллөө. Шууд задлангийн эмчтэй уулзан хохирогчдын дотор эрхтэн бүтэн байгаа эсэх, ямар бүлгийн цустай хүмүүс болохыг нь лавлав. Эмч нүдний шилэн дээгүүрээ Баярааг сүрхий харснаа
-Мөрөөр нь орчихоо юу. Гурвуулаа 1р бүлгийн цустай хүмүүс байсан. Би өөрөө задлан хийгээгүй шинээр ирсэн нэг эмч залуу хийсэн. Эрхтэн дутуу энэ тэр гэж юм хэлээгүй дээ. Гэхдээ би лавлаж асуугаад өөрөө нягталж үзье.
-За эмч минь тэгвэл их сайн байна. Маш чухал юм шүү гээд нэг амьсгаагаар хэлчихээд ажил руугаа яарлаа. Хэргийн явц тайлагдах замдаа орсон мэт түүнд санагдана. Оргил ч удсангүй ирж түүнд хэрэгтэй бүх материалыг өглөө.
Урнаа
Урнаа айлын ганц охин. Эцэг, эх нь өөд болоод удаж байгаа. МУИС-ын ЭЗДС-ийг дүүргэсэн боловсролтой бүсгүй. 5 жилийн өмнө гэрлэсэн ч нөхөр болох хүн нь зодож жанчин байнга айлгаж ичээдэг байсан учраас аргагүй салжээ. Одоо бяцхан хүүгийхээ хамт амьдардаг. Хүү нь цусны хавдартай гэсэн онош гарснаас хойш ажлаасаа гаран зөвхөн хүүгээ асрах болжээ. Түүнд найз нөхөд гээд байх хүн бараг байхгүй бөгөөд харин сайхан царай, аятайхан биенд болсон харчуул их эргүүлдэнэ. Орой үдэш харчуул ирээд байхаар нь хань татаж хашаандаа нэг өвгөнийг буулгасан нь эх хүү хоёрт их хань болдог байжээ. Хүүг нь Монголд эмчлэх боломжгүй. Гадагшаа явж эмчлүүлэх хэрэгтэй гэсэн ч ээж хүү хоёрт тэгж явах их мөнгө нь хаанаас байх билээ. Урнаа мэргэн түргэн гэж сонссон бүх хүнээр явж мэдлэгтэй чадалтай гэсэн бүх эмч дээр очжээ.  Лам нарын хэлснээр бол хүү нь аль хэдийн эдгэрчих ёстой. Гэвч харах тусах хүүгийх нь бие улам бүр дордоод байлаа. Аргаа барсан хөөрхий бүсгүйд гуйлга гуйгаад очьё гэсэн ч хүн байсангүй. Харин тусалж магадгүй гээд танилынх нь уулзуулж өгсөн хятад эмч түүнд онцгой санал тавьжээ. Хэрвээ тэр хүсэлтийг нь биелүүлж чадвал түүнд хэрэгтэй байгаа мөнгө төгрөг бүгдийг нь өгч бүр хэрэг болох эмнэлэгт нь хүртэл зуучилж өгөхөө амлан шар шүдээ гарган арсайтал инээж байсан нь Урнаагийн эгдүүцлийг хичнээн төрүүлсэн ч тэр хүүгээ аврахын тулд амиа өгөхөд ч бэлэн байлаа. Хэд хоног бодож үзье гээд эмчийхээс гарч явахадаа энэ хорвоо түүнд ганцхан жаргал амьдралыг өөрөөр харах нар илгээчихээд эргүүлж авах гээд байгаад нь гомдон цурхиртал уйлж явсан юм. Хичнээн бодож үзсэн ч түүнд өөр сонголт байсангүй.

Read More

"Түлхүүр" өгүүллэг 9


Хэсэг бодлогоширон зогссноо гараа савчин
-За за би андуурсан бололтой. Бүр нүдэнд тодроод ирэх шиг л болсон чинь ёстой санаанд орж ирдэггүй ээ. Ямар ч байсан хоёулаа нэг барьцтай болсон гэдэг чинь амжилт шүү. Наад зургаа төрөл төрөгсөд найз нөхөд ордог гардаг бүх газраар нь харуулж таних мэдэх хүн байгаа эсэхийг нь асуу. Би бас наадхыг чинь хувилсан зургийг авч яваад нөгөө хохирогчдын ар гэрийхнээс асууя гээд Оргилыг гарч амжихаас өмнө хажуугаар нь шүрхийн гарч одлоо.
Урамтай нь аргагүй гарсан хоёр баатар орой ямар ч амжилтгүй орж ирлээ. Хэн нь огт хараагүй танихгүй хүн байна гээд бүгд ам нийлүүлсэн мэт ижилхэн хариу өгсөн гэж хоёрт биендээ хэлээд хэсэг лаглайн сууснаа Баяраа түрүүлэн
-За дотор аятайхан болох янз огт алга. Хоёулаа гарч нэг солонгос хоол идэх үү? Халуун ногоотой юм идчихвэл гайгүй болоод байх шиг санагддаг юм гэхэд
Оргил дуртай нь аргагүй толгой дохилоо.
Оргил нэг юм ярих гээд байгаа бололтой халгаж ядан байн байн Баяраагийн царай руу харна.
-За яасан Оргил. Гэм хийчихсэн хүүхэд шиг яагаад байна?
-Үгүй дээ. Зүгээр тантай өчигдөрийх шиг чөлөөтэй ярьж чаддаггүй ээ гэхэд Баяраагийн хувьд баахан ичмээр байсан ч
-За ярь л даа. Хоёулаа өнөөдөр анх уулзаж байгаа биш
-Таньд өчигдөр их хэцүү байх шиг байсан. Та болсон явдлыг бүгдийг нь ярьсан л даа. Одоо тэгээд та яая гэж бодож байна? Эхнэрээ уучлахгүй юу? Хэмээн хулмалзан асуулаа.
-Чи бол уучлах уу? гэж хүндээр амьсгаадан асууснаа Оргилд уураа гаргах гээд байгаага анзааран
-Ах нь одоо энэ тухай юу ярих билээ дээ. Бүгд ард өнгөрсөн. Арагшаа харж л амьдармааргүй байна гээд шөлөө ууж эхэлсэн нь энэ яриаг ингээд дуусгая гэсэн үг байлаа.
Баяраа гэр рүүгээ орохдоо эхнэр нь байж байвал яах вэ? Яаж харьцвал дээр вэ гээд наян бодолд дарагдан явсаар нэг мэдэхнээ гэрийхээ үүдэнд хүрээд иржээ. Зориг муутайхан хаалгаа тайлан ороход бүх гэрэл нь унтраастай байлаа. Хувцсаа өлгүүрт өлгөөд тавчикаа чирсээр бүх өрөөнүүдээр шагайн гэрлийг нь асаалаа. Хэн ч байсангүй. Яагаад ч юм дотор нь эзгүйрээд цээжин дээр нь бөөн хар юм даран цурхиртал уйлмаар санагдана. Эхнэр нь хуурч байхыг харсан нь хамгийн аймшигтай хэрэг гэж бодож байсан ч хэдэн жил хамт амьдарсан хань нь ингээд яваад өгчээ гэж бодохоор түүнд тэсвэрлэж болшгүй мэт. Гэхдээ тэр өөрөө буруутай. Тэгээд ч би түүнийг өөрөө хөөсөн. Ингэж бодох бүрдээ бодлоо үргээх гэж шилэн хүзүүтээс хундага хундагаар татсаар...
Шал согтуу тэр хэн нэгэн рүү залгалаа. Түүнтэй их дотно хүн бололтой. Нэлээн хугацааны дараа тэр нэгэн бүсгүйтэй учиргүй янаглан түүний нүдний хөөрхнийг гайхна. Харин өглөө сэрэхэд нь хажууд нь хэн ч байсангүй. Утсаа шалгаад үзтэл ямар ч дуудлага хийгээгүй байлаа. Согтуугийн солиорол их үнэмшилтэй байх юм гэж бодсоор гуйвлан хувцсаа өмсөж байхдаа ажилдаа санаа зовно.
Ажил дээрээ иртэл Оргил бөөн инээмсэглэл цацруулчихсан амьтан тэврэх нь холгүй угтлаа.
-Даргаа. Би иргэний бүртгэл орсон. Бүх иргэний үнэмлэх цахим хуудсанд орчихсон чинь ямар сайхан юм бэ. Нөгөө зургийг чинь бариад Урнаа нэртэй бүх хүүхнүүдийг шөнөжин хайж суулаа. Ашгүй тэнд танил байсан болохоор хэрэг боллоо шүү. Хэд хэдэн хүнийг сэжиглээд аваад ирлээ. Та нэг хар даа.
-За сайн байна. Одоохон хараадахъя гээд цааснуудыг авч ээлж дараалан харснаа нэгэн дээр нь тогтоод таг болчихов.
-Чиний үдэшлэг дээр надтай үнсэлцээд байсан бүсгүйг санаж байна уу?
-Үгүй ээ. Та хүнтэй үнсэлцсэн гэж үү?
-Би мобиком орох хэрэгтэй байна гээд Оргилыг оньсогон дунд үлдээчихээд гараад явчихав.
Сүүлд залгасан бүх дугааруудаа шүүлгэж аваад танихгүй дугаар хэд байгааг бас өчигдөр хэн рүү залгасан байгаагаа нягтлан харвал яах аргагүй шөнө дунд огт танихгүй нэг дугаар руу дуудлага хийн бас түүн рүү ч дуудлага орж ирсэн байлаа.   

Read More

"Түлхүүр" өгүүллэг 8

Ажил
Дотор нь бэлбэлзаж ам нь татсан Баяраа нүдээ нээлээ. Цагаа харвал өглөөний 8 цаг болж байх юм. Орон дээрээ өндийж суугаад хувцсаа хайтал огт танихгүй айлд байгаагаа анзаарлаа. Өчигдөрийн болсон явдлыг эргэж санах гэж оролдсон ч толгойд нь орж ирэх тоймтой юм үнэндээ байсангүй. Хоолны сайхан үнэр хамар цоргиж хэн нэгэн тогоо шанага хангинуулж байхыг бодоход тэр ганцаараа байгаа биш бололтой. Таавар тааж ядан сайхан хүйтэн ус уухын мөрөөдөл болон толгойгоо базлан сууж байтал хөгжилтэй дуу исгэрсээр Оргил орж ирлээ.
-Өө дарга сэрчихсэн үү? Дотор гайгүй юу? Таныг гэртээ харихгүй гээд байсан болохоор надад гэртээ авчрахаас өөр сонголт байсангүй.
-За зүгээр дээ. Тэр яахуу Оргилоо хоёулаа ажлаас хоцрох нь. Шалавхан хөдлөе.
-Та эхлээд нэг хоол идчих. Тэгээд хөдөлцгөөе.
Ажил руугаа явах замдаа Баяраа Оргилоос өчигдөр би янз бүрийн юм яриагүй биз гэж асуумаар байсан ч цаадах нь ямар ч сэжиг ажиг байсангүйд тэгсхийгээд орхижээ.
Оргил Баярааг ажлын үүдэнд нь буулгаад хохирогч Доржсүрэнгийн рүү яаравчилж харин Баяраа өрөөндөө ороод тэдний дундаас холбоотой байж болох сэжиг таамаг хайн бичиг цаас ухаж эхэллээ.
Оргилыг Доржсүрэнгийн гэрт ирэхэд нүд улайж хавдсан нэгэн бүсгүй үүд тайлж өгсөн нь гэрийн үйлчлэгч ажээ. Үүднээсээ авахуулаад ганц бие залуугийн гэр гэхээргүй гял цал нэлээн хээнцэр тохижуулсан байр байлаа. Оргил гайхан исгэрэх зуураа гэрийн үйлчлэгчтэй байхаас ч аргагүй юм байна даа гэж бодож амжлаа. Хохирогчийн юмыг шалгаж хэрэгтэй юм хайж байх зуур гэрийн үйлчлэгч түүнээс алхам ч холдсонгүй хийж буй үйлдэл бүрийг нь анхааралтай харах нь Оргилд тун тээртэй байв. Хохирогчийн юман дунд сэжигтэй гэх нэг ч юм байсангүй. Хамгийн сүүлд орсон урлан гэх өрөөгөөр нь дүүрэн элдэв янзын зураг, бийр бэх хөглөрнө. Зургийн тавиур дээр зурж байгаад орхисон бололтой нэгэн бүсгүйн зураг Оргилын анхаарлын татлаа. Хохирогч бүсгүйг сэтгэлдээ хүртэл зурж чадаагүй бололтой хаа сайгүй базсан, будаг цацсан зурагнууд харагдана. Тавиур дээр үлдээсэн сүүлийн зургийг гүйцээж амжилгүй орхижээ. Оргилын зөн совин энэ чиний хайж байгаа хүн мөн гэж шивнэнэ. Зургийг эвтэйхэн хуйлж аваад нэг ч гэсэн нотолгоо олсондоо хөл нь газар хүрэхгүй шахам Баяраагийн өрөөнд бараг нисээд орлоо. Царай нь байдгаараа хүрлийчихсэн Баяраа өмнөөс нь муухай харахад Оргил сэхээ орж ёслоод
-Ахмадаа, алуурчин мөн эсэхийг мэдэхгүй ч сүүлийн хохирогчийн зурсан зурган дээрх энэ бүсгүйг хэрэгтэн мөн гэдэгт би 99 % итгэлтэй байна гэж амьсгаа авалгүй дуржиганууллаа.
Баяраагийн царай зөөлрөн шартаж сууснаа ч мартан босон харайлаа.
-За Оргил минь. Даргаар бангадуулж бангадуулж бангадуулаад сууж байлаа. Алив харъя.
Зурмал зураг хэдий ч Баяраад нүд нь нэг л танил. Хаана булснаа мэдээд байгаа хэрнээ олж чадахгүй эрдэнэсээ хайж байгаа эрэлчин шиг бачимдан өрөөн дотуур зургийг барин алхлана. Амандаа
-Хаана хаана хаана хаана гэж үглэнэ. Харин Оргил бөөн горьдлого дүүрэн нүдээр Баярааг харан хүлээсээр...

Read More

"Түлхүүр" өгүүллэг 7

Баярааг цагаа нэг харахад оройн 7 цаг дөхөж байлаа. Эхнэрээ үглэнэ гэж яаран хувцаслаж боссоноо ажилд дарагдан мартагдсан өглөөний балиар зураг нүдэнд нь дахин үзэгдэхэд утсаа шүүрч аваад Оргил руу залгалаа.
-Байна уу ахлагчаа
-За Оргил хүү хаагуур байна?
-Гадуур л явж байна. Даалгах хэрэг гараа юу?
-За үгүй дээ. Өнөө орой ах нь жаахан ууж суумаар байна. Хань болно биз дээ?
-Тэгэлгүй яахав би таныг очоод авъя гэх дэндүү уриалгахан дуу гараад тасарлаа. Баяраад өөр залгах гээд ч хүн байсангүй. Ажил гэр гэж явсаар оюутан цагийн хэдэн нөхдөөсөө холбоо тасран хөндийрч одоо бүр үгүйлэхээ ч байж. Ийм л үед хүнд найзын нөмөр ямар их үгүйлэгддэгийг Баяраа яс махандаа шингэтэл ухаарч суулаа. Тамхи асаан утааг нь адар руу үлээн суугаа Баяраад Ууганааг гэрийхэнтэйгээ танилцуулахаар аваачсан орой ээжийх нь үглэж байсан өчигдөр юм шиг тодхон.
-Миний хүү, залуу хүмүүс аль үерхэж найзлахыг тэр гэх вэ. Гэхдээ хүнээ таних нь чухал юм шүү дээ. Чи ямар өнөө маргаашийн жаргалын тухай ярьж байгаа биш энэ насаараа хамт амьдрах хүнээ сонгох гэж байж ингэж яарч адгах хэрэг байна уу? Хүн жаргаах хүүхэд биш шиг л байна даа. Нүдний харц нь тогтворгүй. Хүний өөдөөс эгцэлж харахгүй дальдчаад сайн хүний шинж биш дээ. Сайн л бодож байж шийдээрэй. Миний хүү ухаантайсан. Ээж нь өөр юу хэлэх вэ гээд чихгүй толгой царайлан буруу харж хэвтээ Баяраагийн үсийг нь илж сууснаа гүнзгий санаа алдаад гутлаа чимээтэй чирэн гарсан ээжийх нь үг юутай үнэн байгаа вэ. Тэр үед Баяраа хэний ч үгийг сонсоогүй. Хайр сэтгэл байхад амьдралын саад бэрхшээл юу ч биш би бүгдийг чадна гэсэн гал халуун насаар жигүүрлэсэн. Ээж нь хичнээн хориод үгийг нь сонсохгүй хүүгээ мөрөөр нь орхиж хурим найрыг нь гэр бүлийн хүрээнд даруухан хийж өгөөд өөрийн байраа суллан гэр хороололд гарчээ. Баяраа ээжийгээ хамт амьдаръя гэж хичнээн ятгасан ч
-Залуу хүмүүсийн амьдралд ээж аавын хошуу дэмий. Та нартай би үүрд хамт байх биш өөрсдөө шийдсэн улс. Өөрсдөө амьдралаа чиглүүлцгээ гээд ээж нь огт халгаагаагүй. Ээж нь бэрээ үнэлээгүйн адилаар Ууганаа ч хадамдаа ээлтэй байсангүй. Тусдаа амьдрах болсонд нь бараг гуяа алгадах нь холгүй баяртай байжээ. Хааяахан нэг ээжийгээ эргэж очъё гэж гуйхаар элдэв найз нөхдийн уулзалтаар далимдуулан аль болох хойш сууж үлдээд Баяраа ганцаараа л очно. Тэгэх бүрд ээж нь бэрийхээ тухай яасан ийсэн яагаад ирээгүйг нэг ч асууж байсангүй. Одоо Баяраа ээждээ Ууганаагаас салах тухай дуулгавал толгой түрийгүй загнуулна гэдгээ л сайтар ухаарч суулаа. Ээж нь тийм л зантай хүн.
Оргил Баяраагийн өрөөнд сүр сархийн орж ирснээ даргыхаа сэтгэл тавгүй байгааг хараад ойлгосон болохоор элдэв юм шалгааж асуусангүй. Хаашаа явах уу яах уу ч гэж гэсэнгүй. Болзоотой улс шиг л машинд дуу шуугүй суугаад нэг тийшээ давхичихлаа. Очсон газар нь нэлээн чимээтэй хүн ихтэй газар байв. Бүгд Оргилыг таньж байхыг бодоход анх удаа ирж байгаа хэрэг биш бололтой. Чимээ ихтэй газар, өөрийхөө дүү шиг хүнтэй юу ярьж суух билээ. Баяраа бүгдийг мартагдтал уухыг л хүсч байлаа. Тэр зөөгчийг дуудан захиалга өгч байснаа бас хэтэрхий шунан ууж байснаа санана. Нэлээн согтсон хойноо хальт ухаан ороход нь нэг бүсгүй наалинхайтан өвөр түрийгээр нь гараа явуулж хэзээ язааны юм шиг эрхэлж нялуурч байсан нь бүүр түүрхэн санагдана.
                                                                                     Үргэлжлэл удна нтр хэхэ                                       

Read More

"Түлхүүр" өгүүллэг 6

Доржсүрэн
Доржсүрэн бол айлын ганц хүү. Саяхан 27 насны төрсөн өдрөө сүр дуулиантай хийсэн. Түүнд чаддаггүй юм ховор. Сэргэлэн нь дэндсэн болохоор хар багаасаа л өөрийн сонирхсон болгоныг судалж туршиж үздэг байсан боловч учрыг нь олмогцоо дэндүү амархан уйдчихдаг байлаа. Охидод ч яг тэгж хандана. Гэтэл түүнийг тоогоогүй ганц охин болох Уянгаагаас болж хожмоо тэдний гэр бүлийн хооронд гүн ан цав гарна гэж жаалхүү Доржсүрэн хэрхэн таамаглах билээ. Амралтын өдөр бүр хаа нэг тийшээ үзвэр үзэхээр явж зун бүр очоогүй аймаг руугаа явдаг байсан аз жаргалтай гэр бүлд Доржсүрэн өсч торнисон. Сайхан ааштай ээжийх нь хийсэн гарын хоолыг идэх гэж олон ч найзууд нь ирж байсан даа. Доржсүрэн тийм томоотой жаал биш ч хэнд ч төвөг удаад байдаггүй байлаа. Өөрийн үеийнхнээсээ огт өөр нэг зүйл сонирхдог байсан нь уран зурагт ухаангүй дуртай. Энд тэнд үзэсгэлэн болно гэхэд ганцаараа ч хамаагүй очоод үзчихнэ. Магадгүй тэр зурахдаа тийм сүрхий биш байсан болохоор оргилд нь гарахыг хүссэн байх. 8р анги төгсдөг жил нь тэдний ангид нэг хөөрхөн охин ирсэн нь Уянга. Хамгийн арын ширээнд суудаг Доржсүрэн өндийж ирж хараад “Урлагийн бүтээл” гэж дуу алдаж тэр үедээ онигоонд орж байжээ. Бусад охидын аргыг олоод үерхээд байдаг байсан Доржсүрэнг Уянга нэг нүдээрээ ч харсангүй. Хичээл тараад хүргээд өгье гээд шалаад байдаг Доржсүрэнгээс зугтаж Уянга бүр цонхоор гарч харина. Уянгыг харамласандаа нөгөө ангийн хөвгүүдтэй нударга зөрүүлж, хичээлдээ муудах болсонд эцэг эх нь үглэх болж сургуульд нь хүргэж өгөөд тосч авдаг болжээ. Хүүгийхээ өрөөг цэвэрлэж байгаад нэг охиныг их олон янзаар зурсан зургийг олсон ээж нь учрыг даруй ойлгож, удахгүй төгсөх хүүдээ энэ сайн нөлөө үзүүлэхгүй гэж үзээд аавтай нь зөвлөлдөн өөр сургууль руу шилжүүлснээр зөрчилдөөн эхэлжээ. Хүү Уянгыг нэг ч хором мартсангүй. Түүнд хичээл хийх ер нь юу ч хийх сонирхол байсангүй. Өдөр бүр ял юм шиг сургууль орж ирцээ бүртгүүлж ирмэгц өрөөндөө ороод хаалгаа түгжчихнэ. Хийдэг зүйл нь Уянгыг санасан сэтгэлээ тайвшруулж зургийг нь хэдэн мянган янзаар зурах байлаа. Арван жилээ чүү ай төгссөн Доржсүрэн ээж аавдаа конкурсанд орж чадахгүй гэдгээ шалгалтын өмнөх орой хэлсэнд эцэг эх нь бие биенээ буруутган чи л хүүгээ буруу хүмүүжүүлж хэтэрхий эрхлүүлснээс энэ бүхэн боллоо хэмээн хэрэлдэж эхэлсэн нь Доржсүрэнд завшаан болж тэднээс чимээгүйхэн холджээ. Гадаадад сур гээд явуулсан хүү нь тойрон аялал хийж хамаг мөнгөө үрээд байсан болохоор хүчээр шахуу Монголд авчирсан ч наргиж цэнгэхийг дэндүү сайн сурсан Доржсүрэн тэр даруйдаа ганзага нийлэх найзуудаа олжээ. Үүний хажуугаар битүүхэндээ анхны хайраа олоод уулзчих санаатай хайж байлаа. Ээлжит шоуны төсвөө авах санаатай банк ороходоо огт санамсаргүйгээр Уянгааг олж харжээ. Гэдэс нь тэрүүхэндээ хөөрхөн бондойгоод улам ч үзэсгэлэнтэй болчихсон мэт. Ярилцахыг хүссэн ч зугтчихдаг байсныг нь санаад очиж зүрхэлсэнгүй. Орой нь Уянгын зургуудыг бүгдийг нь шатааж бүрмөсөн мартана гэж өөртөө амлав. Гэвч тэр тийм ч шийдэмгий нэгэн байсангүй. Байнга бүсгүйн ажлын гадаа очоод түүнийг орж гарахыг нь хүлээн харуулдах зуур хааяахан ирж авдаг нөхрийх нь халамжгүйд дургүйлхэн хараана. Гэвч юу ч хийж чадахгүйдээ дэмий л бухимдан энд тэндэхийн шоу цэнгээнд алгасахгүй очиж элдэв зодоон үүсгэж тайвширнэ. Уулзаж учирсан охид хүүхнүүд нь ч тоогоо алджээ. Гэвч Уянгын хаана нь ч хүрэхгүй. Шоуны төлөвлөгөө гаргахаар ресторанд найзыгаа хүлээж суугаад өөрийг нь анхааралтай ажиглаж байгаа нэгэн бүсгүйг олж харжээ. Бүсгүй хүн сонирхоод байхад яаж зүгээр суугаад байх билээ. Ширээнд нь очиж суугаад яриа өдөн танилцахыг оролдлоо. Харин бүсгүй огт тоосон шинжгүй хүнтэй андуурчихаж гэж хэлээд босоод явчихсан нь Доржсүрэнгийн анхаарлыг татжээ.
-Сайхан л оролдлого байна гэхдээ хэн нь мэргэжилтэн болохоо үзье л дээ гэж дотроо хэлээд такси хүлээн зогсоо бүсгүй рүү очлоо.
-Хонгор минь, өдийд такси олдохгүй дээ. Харин би жолооч чинь болвол яасан юм бэ?
-Та такси барихад хэтэрхий дэгжин юм. Тэгээд ч би таны хонгор биш.
-Уучилж үзээч дээ. Миний өчүүхэн бие хатагтай таны мэдэлд.
-Сүртэй ч яриатай юм билээ дээ. За яахав.
-Ийшээ явна уу.
-За хатагтай хаашаа явах уу? Ууртай бүсгүй юу үгүй юу?
-Хайлааст. Тэгж санагдуулсан бол уучлаарай. Элдэв хүнтэй танилцаад байх дургүй л дээ.
-Таны зугтаж байгаа чинь нэг хүнийг санагдуулчихлаа
-Танд таалагддаг хүн байх нь ээ?
-Яг таачихлаа. Та ч гэсэн надад таалагдаж байна. Жаахан хүүхдүүд биш танилцацгаая л даа.
-Онцгой тохиолдол гээд болох л юм. Тэгээд ч дахиж уулзах биш.
-Яагаад уулзахгүй гэж? Намайг Доржсүрэн гэдэг.
-Урнаа.
-Бүтэн нэрээ хэлэх нь бас нэг соёл шүү бүсгүй минь хэхэ
-Уранцэцэг. Чи их хөгжилтэй юмаа.
-Дөнгөж эхлэл. Хэдтэй билээ манай Урнаа?
-Эмэгтэй хүний насыг асуух чинь бүдүүлэг хэрэг залуу минь.
-Хаха нээрээ тийм л дээ. Өршөөж үз хатагтай минь.
-Бодолцож үзье.16р хаалган дээр зогсчихоорой.
-Тэгэлгүй яахав. Би өөртэй чинь дахиж уулзмаар байна. Утсаа өгөөч болно биз дээ?
-Утас өгч болноо. Харин уулзах тухай бодож үзье.
-Харж үзээрэй дээ. Баяртай Урнаа.
Тэр орой гэртээ ирсэн хойноо яагаад ч юм тэр бүсгүйг зурмаар санагдан удаан хугацаанд бариагүй бийр цаасаа бэлдлээ. Түүний сээтгэнүүр ч юм шиг даруухан ч юм шиг бор нүдийг яг тэр хэвээр нь цаасан дээр буулгаад харж суумаар санагдана. Дахиад нэг харчихвал бүр сайн зурмаар санагдах ч санаан зоргоор болохгүй. Урнаа түүнтэй уулзахаас цааргалсаар байлаа. Бүсгүйг аргандаа оруулж чадахгүй байгаагаа Сугар найздаа хэлтэл
-Мэргэжилтэнд хүртэл асуудал байдаг л юм байна. Хэзээ ч бүдрэхгүй нь л гэж бодож байлаа шүү гэжээ.
Урнаа бүсгүйг өөрийн болгохгүй бол шоу цэнгээн ч хөгжилтэй санагдахаа больж уух ундаа ч амтгүй санагдах болсонд Доржсүрэн Сугарт
-Найз нь хэсэг чөлөө авлаа. Удахгүй уулзъя гэж хэлээд Урнааг найрах төлөвлөгөөндөө эрс буцалтгүй оржээ.
Өдөр шөнөгүй хайрын мессеж явуулж өглөө үдэшгүй залган жинхэнэ дурласан залуу шиг байв. Сүүлдээ өөрөө толгой нь эргэн жинхэнээсээ дурласан билүү өөрийг нь тоохгүй байгаа болохоор эргүүлээд байгаа билүү гэдгээ ялгахаа байжээ. Бүсгүй түүнтэй уулзах нь битгий хэл сүүлдээ бүр дуудлаганд нь хариулахаа ч больжээ. Доржсүрэн бүр аргаа араад байлаа. Түүний хамгийн сүүлийн арга бол гэрт нь очиж түүнтэй уулзах байв. Очоод залгатал
-Гадуур явж байна. Удахгүй очно гээд утсаа салгачихлаа. Ирэхийг нь хүлээх зуур ФМ-ийн суваг солин анхааралгүй байтал цонх тогших чимээнээр давхийн цочив. Урнаагбайсанд баахан эв хавгүй цочсондоо эвгүйрхэн дэмий мушийсан болоод машинаасаа буулаа.
-Ингэж ирээд байхгүй бол сайн байна. Би найз залуутай.
-Чи худлаа хэлж чаддаггүй юм байна
-Үнээн. Итгэх эсэх чинь чиний хэрэг.
-Би бууж өгөхгүй ээ. Чи надад үнэхээр таалагдаад байна шүү дээ.
-Уучлаарай, би ингээд орлоо. Хийх ажил их болохоор дараа намайг залгах хүртэл түр хүлээж болох уу?
-Нээрээ залгана биз?
-Тэгнээ. Баяртай.
Доржсүрэнгийн хувьд тийм амжилттай уулзалт болоогүй ч залгана гэсэн үг үнэн болох нь нүдний харцнаас нь илт байсан. Хүлээх л хэрэгтэй.
Үнэхээр тэр уулзалтаас 5 хоногийн дараа Урнаа залгаад
-Би чамтай уулзмаар байна гэж төсөөлж байгаагүй янаг хоолойгоор дуугарчээ. Энэ хоолой юу гэсэн үг болохыг Доржсүрэн мэдэхийн дээдээр мэднэ. Гэхдээ хамгийн хэцүү гэж бодсон даваан дээр гарахад ийм амархан байсан гэж үү?

Read More

"Түлхүүр" өгүүллэг 5

Гуравдугаар хэсэг
Баяраа нүдээ нээгээд аль хэдийн гэгээ орчихсон байсанд яаран цагаа харвал дөнгөж 6 болж байлаа. Санаа нь амран цагаа цааш тавиад гарыг нь дэрлэн тайван нойрсож байгаа эхнэрээ энхрийлэн харлаа. Төгсөх курсд байхад нь ангийн хэдэн санаачлагатай залуус шиф ангитай болох санал гаргаж МУИС-ийн Гадаад хэл соёлын сургууль хөөрхөн охид олонтой тэндээс нэг анги олъё гэцгээжээ. Санасан хэрэг бүтэж Англи хэлний ангийн охидтой уулзах болзоо тогтоон бөөн хөөрцөг болж билээ. Дуу муутай даруухан Баяраагийн хувьд олон хүний чимээ тийм ч таатай байсангүй. Аргаа барсандаа утсаа оролдон цаг нөхцөөж суутал гэнэт хэн нэгэн түүний хоёр хацраас чимхэж өөр рүүгээ татаад уруул дээр нь үнсчихжээ. Гайхаж балмагдсан Баяраа юу хийхээ мэдэхгүй мэлрэн хартал түүний өмнө сууж байсан том алаг нүдтэй чанга дуутай охин байдгаараа тас тас хөхөрч байлаа. Тэр эхнэртэйгээ ингэж л танилцсан. Баяраад байхгүй бүр мөрөөдөж ч чадахгүй тийм нээлттэй галзуу зангууд Ууганаад байсан нь түүнийг соронзон адил татаж байлаа. Үерхэж эхлээд төдий удалгүй нэг гэрт орж өдий 5 жилийг ардаа үджээ. Одоо эхнэр нь махлан намба суугаад тас тас инээдэг нь ч цөөрсөн юм шиг. Тайван унтаж байгаа эхнэрээ харах зуур өнгөрсөн баларсныг хэсэг бодож хэвтсэн Баяраа гараа сугалан болгоомжтой аваад сэмээрхэн хувцаслан гэтсээр гэрээсээ гарлаа. Замаараа хоолны газраар орж хоёр хоол боолгож аваад ажил дээрээ иртэл үргэлж цагтай уралдан ирдэг Оргил ажлын гадаа машин дотроо унтаж байлаа. Баяраа очиж цонхыг нь тогшвол цочсондоо шилээ мөргөн өвөр дээрээ тавьсан байсан колагаа энгэрээрээ нил асгачихав. Үүнийг нь харсан Баяраа эг маггүй хөхөрч хахаж цацсаар ажил руугаа орлоо.
-Ахлагчаа, өглөөний мэнд
-За Оргил хүү, гэртээ харихгүй яагаа вэ?
-Түлхүүрээ олдоггүй ээ. Хаясан л юм шиг байна.
-За би чамайг мэдсэн юм шиг хоол авчиржээ. Май.
-Баярлалаа ахлагчаа.
-За өчигдөр бас л шоудаа юу?
-Харин төрсөн өдөрт очоод. Ажлын гадаа яаж ирснээ ч мэдэхгүй байна.
-Хммм. Нөхөр минь согтуугаар жолоо бариа юу? Болохгүй шүү.
-Дахиж ийм юм болохгүй ээ ахлагчаа.
-За хохирогч Батсүхийнхээс хэрэгтэй юм олов уу?
-Үгүй ээ, ахлагчаа. Хэрэгт нэмэр болчих юу ч алга. Өнөөдрөөс зурагтаар сэрэмжлүүлэг гарч эхэлнэ. Санчирын эгчийг шалгаж үзсэн. Нэрийг нь Дөлгөөн гэдэг. Хятадад сурч байгаад Монголд ирээд жил хиртэй болж байгаа. Гэрлэлт нь бүтэлгүйтсэн. Одоо нэг Хятад компанид ерөнхий менежерээр ажилладаг. Захирал болох хятадтайгаа явалддаг сурагтай. Энд ирснийхээ дараахан хар тамхитай орооцолдсон хэргээр нэг удаа шалгагдаж байсан ч тэгс гээд өнгөрсөн. Гэрийхнээсээ Санчиртай хамгийн дотно байсан хүн нь. Хятадаас ирснээсээ эхлээд Санчиртай гэрт нь амьдардаг байснаас нь харахад тодорхой байгаа юм. Гэхдээ хөршүүдээс нь мэдүүлэг авахад тэд их маргалддаг байсан гэсэн. Тэгэх бүрдээ ямар нэг хогшлоо гадагш гаргаж шидэн өндөр дуугаар хэрэлддэг байсан байна даа. Бүсгүй нэлээн уудаг гэнэ.
-За өнөөдөр дуудаж гэрчийн мэдүүлэг ав. Нөгөө утасны зургууд юу болов?
-Зургуудыг угаалгаад гэрчүүдээр таниулах ажиллагаа явуулж бүгдийг гэрчээр дуудсан. Нуруугаа авахуулсан бүсгүйг л олсонгүй. Магадгүй бидний хайж байгаа хүн байх.
-За тийм байж. Энэ хэрэгт туслуулахаар дээрээс нэг хүн нэмж өгөх сураг гарсан.
-Яах юм. Бид чадна шүү дээ.
-За тэгэхээр байнаа...Гурвын гурван хүн амиа алдчихаад байна. Хоёулаа хамаг байдлаараа ажиллаад байгаа ч хүч хүрэхгүй. Нэг хүн нэмж өгвөл бидэнд л сайн.
-Мэдлээ, ахлагчаа.
-За хохирогч Доржсүрэнгийн гэрээс гэрчээр хүн ирсэн үү?
-Аав нь гадаадад яваа. Ээж нь ажлаар шалтаглаад ирэхгүй байгаа. Ганц хүү нь амиа алдчихаад байхад бүгд тоосон шинжгүй байх юм. Найз нөхдийх нь ярьж байгаагаар эцэг эхтэйгээ ямар ч холбоогүй байдаг. Хүүгийхээ дансанд сар бүр их хэмжээний мөнгө хийдэг нь л тэдний хувьд эцэг эхийнхээ үүргийг гүйцэтгэсэн хэрэг болдог гэнэ. Хааяа ээж нь хохирогч руу залгадаг ч тэр огт хариулдаггүй байж. Гэрийх нь үйлчлэгчтэй холбоо барьсан. Өнөөдөр тэднийд очно. Хэрэгтэй юм байж юуны магад.
-За ойлгомжтой. Би 4цагт хурандаад хэргийн талаар илтгэх ёстой. Тэрнээс өмнө хэрэгт жаахан ч гэсэн ахиц гаргацгаая. Явж болно.
-Мэдлээ ахлагчаа.
Оргилыг гарсны дараа Баяраа нэрийн хуудас гаргаж ирээд утсаа авлаа.
-Байна уу? Би өчигдөр танайд шинжилгээ өгсөн Баярмөнх гэж хүн байна. Хариуг нь утсаар авч болно гэсэн.
-За та түр хүлээгээрэй.
... –Таны шинжилгээний хариу хэвийн гарсан байна.
-За баярлалаа
Ийм хариу авна гэж санаагүй байсан Баяраа баярламаар ч юм шиг эсвэл сэтгэл дундуур байгаа ч юм шиг. Сэтгэл нь тавгүй байсан болохоор хэсэг ширээ тогшиж сууснаа босч хувцсаа өмсөөд эхнэртэйгээ уулзахаар гарлаа. Ажлын цаг шамшигдуулж Баяраа хэзээ ч ингэж өдрийн цагаар гэрээрээ орж байсангүй. Гэвч энэ удаа заавал эхнэртэй уулзах хэрэгтэй гэж боджээ. Эхнэрээ оройтож босдогийг мэддэг болохоор гэртээ байна уу үгүй юу гэж утасдсангүй шууд яваад иржээ. Хаалгаа онгойлгоод ортол гэрээс нь анхилам үнэр үнэртэн хөгжим дэндүү чанга дуугарч байлаа. Эхнэрийнхээ онцгой зүйлд дуртай мэдэх Баяраа нэг их гайхсангүй. Хаалгаа түгжээд гал тогоогоор шагайтал хэн ч байсангүйд унтлагын өрөөний хаалгыг нээлээ. Яг тэр үед харсан зүйлдээ гайхаж балмагдсан Баяраа анх үнсүүлэхдээ эхнэрээ яаж харж байсан шигээ гөлөрчихөв. Унтлагын өрөөнд нь огт танихгүй хоёр эртэй эхнэр нь нэг оронд байж байлаа. Дэндүү их хайрлаж дээдэлж явсан Ууганаа нь хамаг байдгаа дэлгэчихсэн хямдхан завхай эм шиг хэвтэж байгааг Баяраа удаан харж чадалгүй угаалгын өрөө рүү хар хурдаараа гүйн очиж бөөлжлөө. Хэзээ ч өдрийн цагаар ирдэггүй нөхөр нь гэнэтхэн ороод ирсэнд Ууганаагийн хувьд бүр хүнд цохилт болжээ. Яг юу гэж тайлбарлахаа мэдэхгүй
-Намайг уучлаарай. Миний буруу хайраа. Намайг уучлаарай. Уучлаарай. Би зүгээр л... гээд нуруун дээр нь дарах гэсэнд Баяраа түүн рүү сэжиглэн ярвайгаад
-Наад хоёр новшоо бас өөрийн гэсэн бүх юмаа аваад орой ирэхэд нүднээс далд орчихсон байгаарай. Битгий надад хүрэх гээд бай.
-Арай ч дээ. Миний буруу хайраа. Битгий ингэж түргэн шийд. Яаж ингэж болдог юм бэ?
-Чи ингэж заваарч байхад би үүнээс илүүг ч чадна.
-Тэгж яривал бүгд чиний буруу. Чи намайг хэзээ тоож байсан юм?
-Уучлаарай. Одоо болсон уу? Би явлаа. Чамайг дахиж хармааргүй байна шүү.
-Чи намайг эндээс явна гэж бодож байна уу? Үгүй шүү. Би чамаас тийм амархан салахгүй гээд байдаг чадлаараа хашгичиж эхлэхэд гутлаа өмсөж зогссон Баяраа нүд нь хилэнтэй гялалзан хамаг бие нь салганачихсан түүн рүү дөхөж ирлээ. Ууганаа айсандаа ухарсаар сандалд тулж уналаа.
-Энэнээс илүү намайг яаж доромжлох гэсэн гичий вэ чи. Чамайг харахаас сэжиг хүрч байна. Хийгээгүй хэргээр шоронгийн хадаас болмооргүй байвал одоохон миний гэрээс зайл гэж шүднийхээ завсраар үсчүүлэн хэлсэн балмад залууг Ууганаа таньсангүй. Нэг л эвгүй хөдөлвөл түүнийг хатгачих гэж байгаа хортой могой шиг санагдсан тул гөлийн хөшөөд гаран гартал нь байрандаа байж байгаад хаалга хаагдмагц байдаг чадлаараа хашгиран уйллаа.
-Бид 2 явлаа. Залгаарай гэсээр хоёр залуу гарч одоход Ууганаа хийсэн хэргээ бодож түүнд ямар ч найдваргүй үлдээгүйг мэдрэн ухаан мэдрэл дутуу сэгсийсэн амьтан толины урд суугаад өөрийгөө өрөвдөн уйлсаар л байлаа.
Гуравдугаар хэсэг
Баяраа нүдээ нээгээд аль хэдийн гэгээ орчихсон байсанд яаран цагаа харвал дөнгөж 6 болж байлаа. Санаа нь амран цагаа цааш тавиад гарыг нь дэрлэн тайван нойрсож байгаа эхнэрээ энхрийлэн харлаа. Төгсөх курсд байхад нь ангийн хэдэн санаачлагатай залуус шиф ангитай болох санал гаргаж МУИС-ийн Гадаад хэл соёлын сургууль хөөрхөн охид олонтой тэндээс нэг анги олъё гэцгээжээ. Санасан хэрэг бүтэж Англи хэлний ангийн охидтой уулзах болзоо тогтоон бөөн хөөрцөг болж билээ. Дуу муутай даруухан Баяраагийн хувьд олон хүний чимээ тийм ч таатай байсангүй. Аргаа барсандаа утсаа оролдон цаг нөхцөөж суутал гэнэт хэн нэгэн түүний хоёр хацраас чимхэж өөр рүүгээ татаад уруул дээр нь үнсчихжээ. Гайхаж балмагдсан Баяраа юу хийхээ мэдэхгүй мэлрэн хартал түүний өмнө сууж байсан том алаг нүдтэй чанга дуутай охин байдгаараа тас тас хөхөрч байлаа. Тэр эхнэртэйгээ ингэж л танилцсан. Баяраад байхгүй бүр мөрөөдөж ч чадахгүй тийм нээлттэй галзуу зангууд Ууганаад байсан нь түүнийг соронзон адил татаж байлаа. Үерхэж эхлээд төдий удалгүй нэг гэрт орж өдий 5 жилийг ардаа үджээ. Одоо эхнэр нь махлан намба суугаад тас тас инээдэг нь ч цөөрсөн юм шиг. Тайван унтаж байгаа эхнэрээ харах зуур өнгөрсөн баларсныг хэсэг бодож хэвтсэн Баяраа гараа сугалан болгоомжтой аваад сэмээрхэн хувцаслан гэтсээр гэрээсээ гарлаа. Замаараа хоолны газраар орж хоёр хоол боолгож аваад ажил дээрээ иртэл үргэлж цагтай уралдан ирдэг Оргил ажлын гадаа машин дотроо унтаж байлаа. Баяраа очиж цонхыг нь тогшвол цочсондоо шилээ мөргөн өвөр дээрээ тавьсан байсан колагаа энгэрээрээ нил асгачихав. Үүнийг нь харсан Баяраа эг маггүй хөхөрч хахаж цацсаар ажил руугаа орлоо.
-Ахлагчаа, өглөөний мэнд
-За Оргил хүү, гэртээ харихгүй яагаа вэ?
-Түлхүүрээ олдоггүй ээ. Хаясан л юм шиг байна.
-За би чамайг мэдсэн юм шиг хоол авчиржээ. Май.
-Баярлалаа ахлагчаа.
-За өчигдөр бас л шоудаа юу?
-Харин төрсөн өдөрт очоод. Ажлын гадаа яаж ирснээ ч мэдэхгүй байна.
-Хммм. Нөхөр минь согтуугаар жолоо бариа юу? Болохгүй шүү.
-Дахиж ийм юм болохгүй ээ ахлагчаа.
-За хохирогч Батсүхийнхээс хэрэгтэй юм олов уу?
-Үгүй ээ, ахлагчаа. Хэрэгт нэмэр болчих юу ч алга. Өнөөдрөөс зурагтаар сэрэмжлүүлэг гарч эхэлнэ. Санчирын эгчийг шалгаж үзсэн. Нэрийг нь Дөлгөөн гэдэг. Хятадад сурч байгаад Монголд ирээд жил хиртэй болж байгаа. Гэрлэлт нь бүтэлгүйтсэн. Одоо нэг Хятад компанид ерөнхий менежерээр ажилладаг. Захирал болох хятадтайгаа явалддаг сурагтай. Энд ирснийхээ дараахан хар тамхитай орооцолдсон хэргээр нэг удаа шалгагдаж байсан ч тэгс гээд өнгөрсөн. Гэрийхнээсээ Санчиртай хамгийн дотно байсан хүн нь. Хятадаас ирснээсээ эхлээд Санчиртай гэрт нь амьдардаг байснаас нь харахад тодорхой байгаа юм. Гэхдээ хөршүүдээс нь мэдүүлэг авахад тэд их маргалддаг байсан гэсэн. Тэгэх бүрдээ ямар нэг хогшлоо гадагш гаргаж шидэн өндөр дуугаар хэрэлддэг байсан байна даа. Бүсгүй нэлээн уудаг гэнэ.
-За өнөөдөр дуудаж гэрчийн мэдүүлэг ав. Нөгөө утасны зургууд юу болов?
-Зургуудыг угаалгаад гэрчүүдээр таниулах ажиллагаа явуулж бүгдийг гэрчээр дуудсан. Нуруугаа авахуулсан бүсгүйг л олсонгүй. Магадгүй бидний хайж байгаа хүн байх.
-За тийм байж. Энэ хэрэгт туслуулахаар дээрээс нэг хүн нэмж өгөх сураг гарсан.
-Яах юм. Бид чадна шүү дээ.
-За тэгэхээр байнаа...Гурвын гурван хүн амиа алдчихаад байна. Хоёулаа хамаг байдлаараа ажиллаад байгаа ч хүч хүрэхгүй. Нэг хүн нэмж өгвөл бидэнд л сайн.
-Мэдлээ, ахлагчаа.
-За хохирогч Доржсүрэнгийн гэрээс гэрчээр хүн ирсэн үү?
-Аав нь гадаадад яваа. Ээж нь ажлаар шалтаглаад ирэхгүй байгаа. Ганц хүү нь амиа алдчихаад байхад бүгд тоосон шинжгүй байх юм. Найз нөхдийх нь ярьж байгаагаар эцэг эхтэйгээ ямар ч холбоогүй байдаг. Хүүгийхээ дансанд сар бүр их хэмжээний мөнгө хийдэг нь л тэдний хувьд эцэг эхийнхээ үүргийг гүйцэтгэсэн хэрэг болдог гэнэ. Хааяа ээж нь хохирогч руу залгадаг ч тэр огт хариулдаггүй байж. Гэрийх нь үйлчлэгчтэй холбоо барьсан. Өнөөдөр тэднийд очно. Хэрэгтэй юм байж юуны магад.
-За ойлгомжтой. Би 4цагт хурандаад хэргийн талаар илтгэх ёстой. Тэрнээс өмнө хэрэгт жаахан ч гэсэн ахиц гаргацгаая. Явж болно.
-Мэдлээ ахлагчаа.
Оргилыг гарсны дараа Баяраа нэрийн хуудас гаргаж ирээд утсаа авлаа.
-Байна уу? Би өчигдөр танайд шинжилгээ өгсөн Баярмөнх гэж хүн байна. Хариуг нь утсаар авч болно гэсэн.
-За та түр хүлээгээрэй.
... –Таны шинжилгээний хариу хэвийн гарсан байна.
-За баярлалаа
Ийм хариу авна гэж санаагүй байсан Баяраа баярламаар ч юм шиг эсвэл сэтгэл дундуур байгаа ч юм шиг. Сэтгэл нь тавгүй байсан болохоор хэсэг ширээ тогшиж сууснаа босч хувцсаа өмсөөд эхнэртэйгээ уулзахаар гарлаа. Ажлын цаг шамшигдуулж Баяраа хэзээ ч ингэж өдрийн цагаар гэрээрээ орж байсангүй. Гэвч энэ удаа заавал эхнэртэй уулзах хэрэгтэй гэж боджээ. Эхнэрээ оройтож босдогийг мэддэг болохоор гэртээ байна уу үгүй юу гэж утасдсангүй шууд яваад иржээ. Хаалгаа онгойлгоод ортол гэрээс нь анхилам үнэр үнэртэн хөгжим дэндүү чанга дуугарч байлаа. Эхнэрийнхээ онцгой зүйлд дуртай мэдэх Баяраа нэг их гайхсангүй. Хаалгаа түгжээд гал тогоогоор шагайтал хэн ч байсангүйд унтлагын өрөөний хаалгыг нээлээ. Яг тэр үед харсан зүйлдээ гайхаж балмагдсан Баяраа анх үнсүүлэхдээ эхнэрээ яаж харж байсан шигээ гөлөрчихөв. Унтлагын өрөөнд нь огт танихгүй хоёр эртэй эхнэр нь нэг оронд байж байлаа. Дэндүү их хайрлаж дээдэлж явсан Ууганаа нь хамаг байдгаа дэлгэчихсэн хямдхан завхай эм шиг хэвтэж байгааг Баяраа удаан харж чадалгүй угаалгын өрөө рүү хар хурдаараа гүйн очиж бөөлжлөө. Хэзээ ч өдрийн цагаар ирдэггүй нөхөр нь гэнэтхэн ороод ирсэнд Ууганаагийн хувьд бүр хүнд цохилт болжээ. Яг юу гэж тайлбарлахаа мэдэхгүй
-Намайг уучлаарай. Миний буруу хайраа. Намайг уучлаарай. Уучлаарай. Би зүгээр л... гээд нуруун дээр нь дарах гэсэнд Баяраа түүн рүү сэжиглэн ярвайгаад
-Наад хоёр новшоо бас өөрийн гэсэн бүх юмаа аваад орой ирэхэд нүднээс далд орчихсон байгаарай. Битгий надад хүрэх гээд бай.
-Арай ч дээ. Миний буруу хайраа. Битгий ингэж түргэн шийд. Яаж ингэж болдог юм бэ?
-Чи ингэж заваарч байхад би үүнээс илүүг ч чадна.
-Тэгж яривал бүгд чиний буруу. Чи намайг хэзээ тоож байсан юм?
-Уучлаарай. Одоо болсон уу? Би явлаа. Чамайг дахиж хармааргүй байна шүү.
-Чи намайг эндээс явна гэж бодож байна уу? Үгүй шүү. Би чамаас тийм амархан салахгүй гээд байдаг чадлаараа хашгичиж эхлэхэд гутлаа өмсөж зогссон Баяраа нүд нь хилэнтэй гялалзан хамаг бие нь салганачихсан түүн рүү дөхөж ирлээ. Ууганаа айсандаа ухарсаар сандалд тулж уналаа.
-Энэнээс илүү намайг яаж доромжлох гэсэн гичий вэ чи. Чамайг харахаас сэжиг хүрч байна. Хийгээгүй хэргээр шоронгийн хадаас болмооргүй байвал одоохон миний гэрээс зайл гэж шүднийхээ завсраар үсчүүлэн хэлсэн балмад залууг Ууганаа таньсангүй. Нэг л эвгүй хөдөлвөл түүнийг хатгачих гэж байгаа хортой могой шиг санагдсан тул гөлийн хөшөөд гаран гартал нь байрандаа байж байгаад хаалга хаагдмагц байдаг чадлаараа хашгиран уйллаа.
-Бид 2 явлаа. Залгаарай гэсээр хоёр залуу гарч одоход Ууганаа хийсэн хэргээ бодож түүнд ямар ч найдваргүй үлдээгүйг мэдрэн ухаан мэдрэл дутуу сэгсийсэн амьтан толины урд суугаад өөрийгөө өрөвдөн уйлсаар л байлаа.

Read More