"Түлхүүр" өгүүллэг 4

Tuesday, May 13, 2014

"Түлхүүр" өгүүллэг 4

Батсүх

Батсүх бол том хүү бөгөөд 27настай. Дороо нэг эмэгтэй дүүтэй. Түүний амьдрал үргэлж одоогийх шиг баян байгаагүй. Архинд донтсон эцэг нь ээжийг нь өдөр бүр хөх няц болтол зодож хөөрхий жаал өдөр бүр архинд гүйдэг байжээ. Хаяахан ирэх төрөл төрөгсөд нь түүнд авралын бурхан шиг санагдаж тэр өдөр л хүү бүтэн нойртой хононо. Хүүг 9 хүрдэг жил ээж нь амьдралдаа өөрчлөлт хийж архичин нөхрөө хаяад хүүгээ аван хот барааджээ. Удсангүй ээжид нь аз таарч сэхээтэн залуугийн хайрыг татсанаар Батсүх тэр хоёрын хувьд сугалаанд хожсонтой ижил хэрэг болжээ. Хойд эцэг нь түүнд төгс сайн эцэг байгаагүй ч төрсөн эцгээс нь хувь илүү байсан болохоор Батсүх хойд эцэгтээ тийм ч муу байсангүй. Ээжийгээ заавал жаргаана гэж шүд зуун боддог байсан шазруун жаал хэнээр заалгахгүй хичээлээ өөрөө давтаж, давтлага сонгоноо өөрөө сонгон бие даасан байдалтай байсныг нь хойд эцэг нь ихэд ойшооно. Тиймдээ ч жил ирэх бүр тушаал ахин нэлээд монцойсон тэр дагавар хүүдээ мөнгө хайрлахгүй. Батсүхийг 12той байхад төрсөн охин дүү нь хөрч хөндийрөөд байсан гэрийн уур амьсгалыг дулаацуулж амин эрдэнэ нь болжээ. Арван жилээ онц дүнтэй төгсөж сургуулийн шилдэг сурагч болсон Батсүхэд МУИС-ын Банкны ангид орох ч тийм хэцүү байсангүй. Ээж нь хүүгээрээ бахархахын дээдээр бахархаж байлаа. Энэ үед нийслэл рүү орхиод одсон эхнэр, хүү хоёр нь баян чинээлэг сайхан амьдарч байгаа сураг сонссон архичин эцэг нь би ч гэсэн жаргалаас нь хуваалцах эрхтэй гэж үзээд хотын зүг жолоо залсныг эх хүү хоёрын хэн ч мэдээгүй. МУИС-ын Эдийн засгийн сургуульд ихэвчлэн чинээтэй гайгүй айлын хүүхдүүд суралцдаг. Бас олон ч оюутантай. Хичээл завсарлаад хоол идэхээр ангийн хэдэн нөхөдтэйгөө шат уруудан явсан Батсүхийн чихэнд согтуурхан хашгичих хэн нэгний хоолой багын аймшгийг нь сэрээж зогстуслаа.

-Би хүүгээ хайж байна. Миний хүүг Батсүх гэдэг. Энэ сургуульд сурдаг. Пүрэвочирын Батсүх гэж таних хүн байна уу?

-Та гар. Энд тийм хүн байхгүй. Үгүй бол цагдаа дуудлаа шүү гэсэн хамгаалагчийн үгнээс согтуу ч гэсэн сохор ухаантны үлгэрээр эмээсэн эцэг нь гуйвлан гарч явахыг Батсүх хөдөлж чадахгүй харсаар хоцорлоо. Зэвхий царайлсан түүнийг найзууд нь гайхан харснаа

-Чамтай ижилхэн нэртэй юм байна даа хүү нь. Азаар овог нь өөр юм даа. Ямар азгүй хүү байгаа бол. Шараа болголоо доо. Би ийм байдалд орсон бол амиа хорлох байсан юм хаха гээд шоолон инээлдэж байхад Батсүх хэвийн байдалдаа орж чадалгүй дэмий л тэднийг даган гэлдэрч байлаа.

Тэр болсон явдлыг ээждээ цухуйлгасангүй. Аав ирлээ гэх сургаар зэвхий цайн биеэ хураадаг байсан ээжийхээ өрөвдөлтэй царайг Батсүх одоо ч мартаагүй. Толинд өөрийгөө хэр өөрчлөгдснийг харж зогссон Батсүх хэд хоног хайгаад архины мөнгөгүй болохоороо харих байлгүй. Тэгээд ч ингэтлээ өөрчлөгдсөн намайг яаж таних юм? Би эцгийг Пүрэвочир биш Сундуй гэдэг гэж өөртөө шивнэн хэлээд үсээ хойш нь толийлгон дарлаа. Хамгаалагчийн үгнээс айсан уу архины мөнгөгүй болсон уу алин болохыг мэдэхгүй ч эцэг нь дахиж тэдний сургуулиар харагдсангүй. Харин тэр нэг өдрөөс хойш Батсүх шал өөр хүн болж хувирсан юм. Шилдэг гэдэг үгийг овог адил дагуулсан ээжийн даруухан хүү эрс өөрчлөгдөн сургуулийн хамгийн шоучин партичин гэсэн болгонтой нөхөрлөх болжээ. Түүнд тэр амьдрал таалагдаж байсан нь эцгийн цуснаас болсон ч байж болох. Ямартаа ч тэр хичээлдээ ч мундаг шоундаа ч мундаг болж гэртээ тогтохоо байсан нь ээжийх нь санааг их зовоож байлаа. Ингээд эцэст нь их сургууль төгсөж сайн банканд ажиллах санал хүлээн авч өндөр цалинтай болсон Батсүх үүрээ орхин нисчээ. Ээж нь хаяа ирж гэрийг нь цэвэрлэж өгөх бүрдээ эхнэр авч ачийг нь харуулахыг шавдуулах ч хүү нь ирж үнсээд танаас өөр эмэгтэй хүн миний амьдралд хэрэггүй гэж амыг нь таглана. Эцэгтэйгээ хэзээ ч адилхан болохгүй гэж боддог байсан хүү алхам бүрдээ төрсөн эцгийнхээ замналаар замнаж байгаагаа анзаарсангүй. Их хуралд сонгогдсон хойд эцэг нь түүнийг төрийн ордонд ажилла гэх ч Батсүхд хүний дэмжлэгээр ахих бодол байсангүй. Тэгж хэлэх бүрд нь аавдаа

-Би бодож үзнээ гэхээс өөр юм хэлэхгүй.

Хэдхэн жилийн дотор тэр салбар хариуцсан захирлаар томилогдсон болохоор аав нь дахиж тиймэрхүү юм ярьсангүй. Эхлээд ээжийхээ санааг зовоохгүй гэсэндээ өдөр бүр ажлаа тараад гэрээрээ ордог байсан хүү сүүлдээ утсаар ярьдаг болж үзэгдэх нь ховорджээ. Түүнд зав байсангүй. Өдөр нь нүдээ чилтэл цаас харж тархиа гашилтал тоо бодсоор орой нь залгуулаад элдэв төрсөн өдөр, Баасан гараг, найр, шоунд очно. Үүнийгээ тэр амралт гэж нэрлэжээ. Охид хүүхнүүд амжилттай яваа залууг эргүүлж тойрох нь их ч өдий 27 насалтал түүний анхаарлыг татсан хүн гарч ирээгүй л байлаа. Харин тэр дөнгөж дэлбээлж байгаа сарнайнуудад мөнгө хайрлах дургүй. Тэгтлээ царайлаг биш ч цэвэрхэн царайтай дэгжин хувцасласан уран үгтэй залууд татагдахгүй хэн байх билээ. Гэвч тэр үдэшлэгээс бүсгүй хайхгүй. Бүр ойшоох ч үгүй. Уншигдсаар байгаад навсайчихсан ном шиг санагддаг юм гэж Өнөрөө найзаа хэлснийг сонсоод элгээ хөштөл инээж байсан ч энэ нь гашуун үнэн байсан. Шинэ ном унших дуртай Батсүх зурагтын чатаас оройн зоогоо олчихно. Амархан аргаар мөнгө олохыг санаархсан охид тэнд дүүрэн. Сонгоод авахад л хангалттай. Хэдэн төгрөг зарлагадах нь түүнд сонин биш. Чатнаас царайлаг охин хайлтгүй гэж хэлдэг хүмүүс их том андуурдаг. Мөнгөний хэрэг болсон шүлс гоожмоор амьтад дүүрэн шүү дээ. Батсүх анх зурагтын чат үзэж суугаад

-Ээж маань хагалгаанд орох гээд байна. Надад туслаач гэсэн зар хараад үнэхээр тусалъя гэсэн бодолтой залгажээ. Мэссэж бичсэн утас руу залгаад хэдэн төгрөг хэрэгтэй байгааг нь асуухад

-Яаратай 500000 төгрөг хэрэгтэй гэсэн . Та надад туслаач. Би таны бүх хүслийг биелүүлэхэд бэлэн байна гэж охин зоримог хариулжээ. Юугаа өгөх гэсэн юм бол доо гэж бодсон Батсүх 500 доллар аваад охины хэлсэн газар руу очжээ. Нүүр амаа тэгтлээ будаагүй даржин хувцасласн 17,18 орчим насны сэргэлэн охин түүнийг тосч аван уулзаад машинд нь суухад Батсүх түүнийг анхааралтай ажиглангаа

-Ээж нь өвдсөн нь үнэн юм уу?

-Тиймээ. Хавдартай гэсэн. Та надад туслах уу? Надад ээжээс минь өөр хүн байхгүй.

-Тэгьеэ би чамд тусалъя. Чи харин надад яаж туслах юм?

-Би онгон. Надад өөр өгөх юм үнэндээ алга даа ахаа.

-Тийм байж. Чи итгэлтэй байвал надад татгалзах юм алга.

-Ээж минь л амьд байвал...

Охиныг онгон гэдэгт Батсүх тийм ч итгэлтэй байсангүй. Сүүлийн үеийн охидууд айхтар болсон гэсэн. Өнөрөө 15тай охинтой унтсан чинь онгон биш байсан гэсэн юм бодсоор охиныг шүршүүрээс гарч ирэхийг нь хүлээжээ. Охин онгон байлаа. Юу ч үзээгүй түүнийг хайрлах сэтгэл төрж байсан ч эр хүн гэдэг нэгэнт оргилсон хүслээ дарж чадалгүй охиныг уйлуулсаар бүсгүй болгочихож байж билээ. Тэд дахин хоёр гурав уулзсан ч анхных шиг амттай байгаагүй болохоор Батсүх охиныг тэгсгээд орхижээ. Энэ жаргалдаа мансууран хэд хэдэн охиныг бүсгүй болгоод амжсан.

Тэр нэг орой гэртээ харих зам зуур дэл сул охин байгаа эсэхийг харан алгуурхан явсан Батсүхийн нүдэнд хавтас сугавчилсан салаа гэзэгтэй охин өртжээ. Уруулаа шилэмдээд замын хажуу руу очиж зогсоход охин арын суудалд нь суугаад

–Хайлааст

-Нэлээн хол юм аа

-Харин тиймээ

-Оюутан уу?

-Тиймээ.

-Аль аймгийх уу?

-Намайг яаж хөдөөнийх гэж мэдээ вэ?

-Хотод ийм хөөрхөн охин байдаггүй юмаа

-За арай ч дээ. Намайг хүмүүс царай муутай гэдэг ш дээ.

-Сохор хүмүүс байна даа

-Тийм гэж үү?гээд баясгалантайгаар инээд алдлаа.

-Хэн гэдэг вэ?

-Урнаа

-Намайг Сүхээ.

-Надаас ах байх тийм ээ?

-Яасан ах залууст дургүй юм уу?

-Хэхэ яалаа гэж дээ. Эгч ах хүмүүс халамжтай байдаг гэж байна лээ. Нөхөр нь эгчээс 5 ах.

-Тэр тэгэлгүй яахав. Найз залуутай юу?

-Үгүй ээ.

-Тэгвэл надад боломж байгаа л юм байна гээд толиндоо харан нүдээ ирмэхэд охин ичингүйрэн доош тонгойлоо. Тэд ингэж уулзаж эхэлжээ. Урнааг өвөртөө хийчих тохиромжтой нөхцөл бүрдэхгүй л байлаа. Амтлаагүй жимсээ хаячих сонирхол бүр ч байсангүй. Түр зуур зарим нэг шоунаас татгалзаж охинд цаг гаргах хэрэгтэй болжээ. Нэлээн хэд уулзсны дараа Урнаа түүнд бусдаас арай өөр санагдана.

-Би мундаг байна уу? гээд байнга асуудаг асуулт нь эгдүүтэй сонсогдож үнсэх гэхээр чих хүртлээ улайчихдаг нь түүний хайрыг татаж эхэлжээ. Тэр ийм хайраас татгалзаж чадсангүй.

-Хотын ойр байдаг хамаатных руугаа хөдөө явах хэрэгтэй болчихлоо. Хамт явах уу?

-Тэгэлгүй яахав. Ажлаа тараад нисээд очъё

Батсүхийг ирэхэд Урнаа үүдэн дээрээ хүлээж байлаа. Туфль өмсөж хар цув өмсөөд нүдээ тод будаж үсээ гельдсэн охиныг хөдөө явна гэхэд жаахан гайхмаар.

-Миний гүнж хөдөө явна гэснээ яасан зохимжгүй хувцаслаа вэ?

-Өнөөдөр ямар өдрийг мартаа юу?

-За байз бодъё...

-Бид уулзаад яг нэг сар болж байна.

-Аа золиг гэж... Мартсан байна шүү. Уучил гүнж минь.

-Би чамд бэлэг бэлдсэн гээд цуваа тайлахад богинохон улаан даашинз тал нь бултайсан хөх зэрэг нь харагдахуйд

-Чамайг ингэнэ гэж санасангүй шүү гээд Батсүх уруулаа шилэмдэн хурдаа нэмлээ.